De toekomstdroom van groene steden - Een inspiratiepost naar aanleiding van het seminarie Green Cities Europe
Wekelijks kom ik bloggen in Labath, een koffiehuis in Gent met een werkelijk geweldige café latte/havermelk. En chai. En golden latte.
Doorgaans zit ik aan een tafeltje dat uitzicht biedt op het weinige straatgroen dat de Hoogstraat rijk is. Vandaag is ‘mijn’ tafel ingepalmd en zit ik naast een flink uit de kluiten gewassen yucca terwijl ik op de gevel kijk van een oud pand aan de overkant van de Oude Houtlei. Het is best een sierlijke gevel, met baksteenboogjes boven de ramen en trapgeveltjes aan het dak, maar toch mis ik iets.
De koppige onkruidjes die zich een weg banen door de stoeptegels zijn niet voldoende.
Ik mis groen.
Vorige vrijdag was ik op een seminarie van Green Cities Europe waar verschillende sprekers landschapsarchitecten, groendiensten en beleidsmakers wilden inspireren tot méér en doordacht groen in de stad. Steden zouden verantwoordelijk zijn voor maar liefst 75% van de CO2-uitstoot, voornamelijk door transport en de aanwezigheid van gebouwen (denk maar aan de verwarming en koeling hiervan). Andere bronnen spreken ook wel van zestig en zeventig procent. Ze zijn een katalysator van klimaatverandering, terwijl ze - o ironie - net de grootste slachtoffers ervan zijn. De vele steden aan kusten worden bedreigd door de stijgende zeespiegel, door de verharding zijn steden gevoeliger aan overstromingen bij extreme weersomstandigheden en door het stedelijke hitte-eiland-effect kan het temperatuurverschil tussen stad en platteland wel tot 10°C oplopen. Meer bomen planten in de stad zal het klimaatprobleem niet fiksen, maar kan wel een klimaatadaptatiestrategie zijn om het welzijn en comfort van de stadsbewoners te verhogen. Bovendien biedt stedelijk groen een strijdplatform tegen de huidige biodiversiteitscrisis, die nog prangender is dan de klimaatcrisis.
Dat veel gemeenten en inwoners zich liever ver af houden van stedelijk groen heeft vaak te maken met bezorgdheden omtrent onderhoud of infrastructuurschade. De sprekers op het seminarie zijn echter allen duidelijk: als je ‘de juiste plant op de juiste plek’ zet, kunnen die zorgen perfect vermeden worden.
Proefproject wadi in PCS Destelbergen
De voordelen van stedelijk groen zijn legio. Het zorgt voor meer mentaal welzijn bij bewoners door een afname in strees, een toename in focus en concentratie en een betere slaap.
De fysieke impact is al even groot: groen zorgt voor een sterker immuunsysteem, een sneller herstel na operatie of ziekte, gezondere luchtwegen en een fittere bevolking doordat de aanwezigheid ervan uitnodigt tot wandelen of joggen.
Bovendien zijn parken en groene straten ontmoetingsplekken en bieden ze allerlei vormen van recreatie, wat ook de sociale cohesie van een buurt ten goede komt en mensen uit een isolement haalt.
Bomen hebben esthetische kwaliteiten en zorgen ervoor dat een locatie beter aanvoelt.
Stadsgroen kan tevens fungeren als natuurlijke airco en levert een hoger thermaal comfort in de steden, zeker tijdens hittegolven. Ook binnenshuis is dat effect waarneembaar. Zo werken groendaken en -gevels isolerend en houden ze je huis koel in de zomer en warm in de winter. Volgens Sandy Adriaenssens van het Proefcentrum voor Sierteelt zouden groengevels ook minder te kampen hebben met vocht in de muren.
Vergroening van de steden stimuleert infiltratie van regenwater in de bodem en gaat te snelle afvloeiing via riolering tegen, wat zorgt voor een hogere grondwatertafel.
Daarnaast zorgt gezond en biodivers stadsgroen ook voor bestuiving, het bestrijden van plagen en zuivere lucht.
Redenen te over dus om onze steden te vergroenen met méér dan enkel uit stoeptegels opstijgend onkruid. Volgende zaken kunnen gemeentes, maar ook bouwpromotoren en particulieren toepassen:
een intensief of extensief groendak
een groengevel, met grondgebonden of niet-grondgebonden systemen
ontharden van terrassen of opritten en kiezen voor waterdoorlatende verharding of beplanting
aandacht voor gelaagdheid in de tuin om meer schuil- en overwinteringsplaatsen te voorzien voor diverse soorten vogels en insecten
de aanleg van een waterpartij (vijver, wadi of infiltratiekom/gracht)
aandacht voor het principe van ‘de juiste plant op de juiste plek’ door rekening te houden met type bodem, standplaats, etc.
gebruik van inheemse planten als basis, maar niet noodzakelijk als focus (daarover later nog meer in een andere blogpost)
Details van de bijentuin in PCS Destelbergen
Met deze tips in gedachten, steek ik alvast de hand in eigen boezem en ben ik me maar al te bewust van de noodzaak ons eigen terras voor een groot deel te ontharden om daar opnieuw tuin van te maken. Nu nog manlief overtuigd zien te krijgen.
Doe je ook mee? Laat in de comments even weten waar jij mee aan de slag gaat!
Op de hoogte blijven van deze blog? Volg HEADSPIJS op Instagram en Facebook.
Reacties
Een reactie posten